Trudno znaleźć w Europie miejsce podobne do republiki mnichów położonej we wschodniej odnodze greckiego Półwyspu Chalcydyckiego. Ten autonomiczny region administracyjny jest bowiem największym w całym chrześcijaństwie skupiskiem zakonnym, w którego obrębie mieszka około 1500 mnichów prawosławnych. Jest to zarazem jedyne tak duże pod względem obszaru-zajmujące bowiem powierzchnię 314 km kwadratowych-miejsce niedostępne dla kobiet. Nie tylko nie mogą one wejść na terytorium republiki, ale nie wolno im nawet zbliżyć się zbytnio łodzią do wybrzeży półwyspu. Na górzystym obszarze z kulminacją góry Athos (2023 m n.p.m.) rozsianych jest dwadzieścia klasztorów wzniesionych na zboczach i urwistych brzegach morskich. Pierwsze pustelnie zaczęły powstawać tu już w połowie IX w., zaś najstarsze opactwo, Wielką Ławrę, założył w 963 roku św. Atanazy. Był to tzw. klasztor cenobityczny, w którym tworzący wspólnotę mnisi mieszkają w pojedynczych domkach. Wielka Ławra jako jedyna spośród klasztorów półwyspu nigdy nie ucierpiała od ognia.
